Boektitel: Socrates op sneakers, filosofische gids voor het stellen van goede vragen
Het was februari 2022, de laatste week van de lockdown met thuisonderwijs. Wij besloten dat weekje op Terschelling door te brengen. Even een andere omgeving en ondertussen ‘gewoon’ doorwerken. Ik had in ieder geval op donderdag een online opleidingsdag. Ik nestelde me lekker in bed, terwijl Stefan en de jongens er met de fiets op uit gingen.
De opleidingsdag werd volledig verzorgd door Elke Wiss. Ik had nog niet eerder van haar gehoord, maar de titel van haar boek ‘Socrates op sneakers’ maakte me meteen nieuwsgierig. En dat was zeker niet onterecht. De hele dag nam Elke ons mee in de wereld van de filosofie, met beide benen op de grond en super praktisch. Die dag won ik haar boek, omdat ik naar haar zeggen ‘een scherpe vraag’ wist te stellen en vol enthousiasme begon ik te lezen. Die opleidingsdag en dit boek veranderden echt mijn kijk op het voeren van een goed gesprek. En dat is soms vooral irritant, omdat het me doet realiseren hoe moeilijk het is om een goed gesprek te voeren en hoe vaak het ‘mis’ gaat.
We kunnen natuurlijk verschillende opvattingen hebben over wat een goed gesprek is, maar hier gaat het er vooral om dat een goed gesprek een gesprek is dat leidt tot verbinding. Een gesprek waarin je echt naar elkaar luistert. Waarin je oprecht nieuwsgierig bent naar het verhaal van de ander en samen wijzer wilt worden.
We kregen de opdracht om steeds 20 seconden te wachten met reageren op de ander
Er zijn zo veel valkuilen waar we dagelijks intrappen als het gaat om gesprekken voeren en Elke weet die valkuilen heel mooi bloot te leggen, waardoor ik ze steeds meer herken. Hoe vaak stellen we bijvoorbeeld een vraag die eigenlijk helemaal geen vraag is? Een mening die we verpakken als vraag om het maar wat zachter over te laten komen. Of een vraag waar duidelijk een oordeel in naar voren komt. Of een vraag die helemaal niet aansluit bij wat de ander heeft gezegd. Het komt ook vaak voor dat we al bezig zijn met het formuleren van een vraag in ons hoofd, terwijl de ander nog aan het vertellen is. Daardoor horen we maar de helft van het verhaal.
Tijdens de opleidingsdag oefenden we met het voeren van gesprekken en kregen we de opdracht mee om steeds 20 seconden te wachten met reageren op de ander. Zowel met antwoord als met vraag. In het begin is dat heel ongemakkelijk, maar na een tijdje merkten we dat we zo veel betere antwoorden gaven en vragen stelden, omdat we echt de tijd namen om na te denken over een reactie nadat de ander was uitgesproken.
Een andere grote valkuil die ik zo vaak herken bij mezelf en bij anderen, is het direct associëren met je eigen verhaal. Iemand vertelt iets en jij reageert meteen met je eigen verhaal dat nog beter, mooier, grappiger of heftiger is. Einde gesprek. Hoe zou het zijn als we in zo’n situatie ons eigen verhaal even inslikken en doorvragen op hoe de ander het vertelde beleefd heeft, wat hij voelde, wat hij precies deed? Dit is natuurlijk ook geen goede vraag, maar toch 😉
Zo kan ik nog wel honderd voorbeelden geven, maar het is ook jammer om het hele boek al weg te geven. Socrates op sneakers is een boek waar je makkelijk doorheen leest, waarin theorie en praktijk steeds worden afgewisseld. Ook staan er hele praktische opdrachten en tips in om echt zelf mee aan de slag te kunnen.
Ik vind het een ontzettend waardevol boek dat mij meer bewust heeft gemaakt van hoe gesprekken vaak lopen en hoe ik dat anders zou willen doen en tegelijkertijd geeft het de praktische handvaten om dat ook echt te doen.
Boektitel: Socrates op sneakers, filosofische gids voor het stellen van goede vragen
ISBN: 9789026346897
